काठमाण्डौ: चाड्पर्वमा मासु खानु एक प्रकारको परम्परा जस्तै बनिसकेको छ । ग्रामिण क्षेत्रमा त झन घरमै खसी काटेर मासु खानेले पनि दशैंमा मासुको महत्त्व झन लोभलाग्दो देखिन्छ । तर अहिले शहरी ईलाकामा मासु दैनिक खानपानको हिस्सा नै बनिसकेको पाइन्छ ।
सदाझै यो बर्ष पनि दशैंमा मासु खानपामा विशेष ध्यान दिन चिकित्सकहरूले सुझाव दिएका छन् । १५ दिनसम्म मनाइने चाड दशैंमा देशका अधिकांश ठाँउमा फूलपातिको दिनदेखि विजया दशमीको दिनसम्म धेरै मासु खाने गरिन्छ । आवश्यकताभन्दा बढी नै मासु खाने चलन हाम्रो समाजमा ब्याप्त बन्दै गएको पाइन्छ । मासुको मात्रा निर्धारण गरि सहि तरिकाले पकाइ स्वास्थ्य हितकर रहि चाड मनाउन चिकित्सकको सुझाव छ ।
आखिर कति खाने त मासु ?
वरिष्ठ आयुर्वेद डाक्टर प्रेमनारायण श्रीवास्तवका अनुसार मासुमा अत्यधिक मात्रामा प्रोटिन हुने भएकोले । ‘सुगर, प्रेसर र पायल्स भएकाहरूले मासु खाँदा निकै ध्यान दिनुपर्ने बताउछन् ।
खसी बोकाको सट्टामा कुखुरा अथवा माछाको मासु खाँदा स्वास्थ्यलाई फाइदा हुने भन्दै बढी उमेरका मानिसले रातो मासु सकेसम्म कम खाने र माछा र कुखुरामा कम बोसो हुने हुँदा स्वास्थ्यलाई कम असर गर्ने पनि उनले बताए ।
डाक्टर श्रीवास्तव भन्छ्न सागपात र सलादको परिकार प्रशस्त खाएर मासु कम खानुस स्वास्थ भइन्छ ।
त्यस्तै भिटामिन, मिनरल र जिंक पाइने स्रोत मासु हो १०० ग्राम मासुमा २५ ग्राम प्रोटिन पाइन्छ, साथै बच्चालाई २५ देखि ३० ग्राम र बयस्कलाई ६० देखि १०० ग्राम प्रोटिनको आवश्यकता पर्ने गर्दछ ।
रातिको समयमा पचाउन गाह्रो हुने भएकाले सकेसम्म रातिको समयमा मासु नखाउन समेत डाक्टर श्रीवास्तवले सुझाव दिएका छ्न ।
कसरी खाने मासु ?
उनले भने उमालेर मासु खाँदा स्वाद मिठो नलाग्न सक्छ, तर स्वास्थ्यको दृष्टिले मासुमा चिल्लो र मसला कम राखी उमालेर पकाउनु राम्रो हुन्छ । साथै मसलेदार, चिल्लो र पिरो मासु खाँदा कब्जियत, वाकवाकी, र पखाला लाग्न सक्ने हुन्छ ।
मधुमेह र रक्तचाप भएका रोगीहरूले मासु खाँदा बोसो नभएको र मासु उमालेर थोरै मात्रामा प्रयोग गर्नुपर्ने त्यस्तै पायल्सका बिमारीले त झन चिल्लो र मसलेदार खाना खानै नहुने डाक्टर श्रीवास्तवले जानकारी दिए ।