काठमाण्डौः परराष्ट्रमन्त्री प्रदिप ज्ञवालीले नेपाल विश्वमा कुनै पनि समूहका कारण निम्तने ध्रुवीकरणको पक्षमा नरहेको बताइरहेका बेला नेपाल ईण्डो प्यासिफिक रणनितिको साझेदार बने असंलग्न परराष्ट्र निति कुनै न कुनै बेला छाड्नुपर्ने यहाँ आयोजित कार्यक्रममा बोल्ने बक्ताहरूले बताएका छन् ।
नेपाल विश्व मामिला प्रतिष्ठानले साँग्रिला होटलमा आयोजना गरेको “ईण्डो प्यासिफिक रणनिति र नेपाल बिषयक अन्तर्किया” कार्यक्रममा चीनको बेल्ट एन्ड रोड इनिसिएटिभ (BRI) र अमेरिकाको इन्डो प्यासिफिक रणनीति (IPS) बारे नेपालको कुटनितिक क्षेत्रका जानकारहरूले साझा धारणा बनाएर अगाडि बढ्नुपर्ने सुझाव सरकार र राजनीतिक दलहरूलाई दिएका छन् ।
नेपाली सेनाका पूर्वसहायक रथी डा. प्रेमसिंह बस्न्यातले आईपीएस नेपाल सिध्याउने योजनामा आएकोले इन्डो प्यासिफिक रणनीतिले नेपाली संस्कृतिमाथि निरन्तर प्रहार गरिरहेको समेत बताएका छन् ।
यसैगरी कूटनीतिक मामिला सम्बन्धी जानकार समेत रहेका डा. नन्दबहादुर सिंहले हिन्द प्रसान्त रणनितिमा बिशेषगरी एशिया प्यासिफिक रिजनमा अमेरिका कमजोर रहेको बताए । उनी भन्छन् चीन त्यति कमजोर छैन र भारत उत्तेजित भएर जान सक्ने स्थिति देखिदैन ।
त्यसैले हामीसँग दुइ तिहाइको सरकार रहेको बेला प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले नेपालका राष्ट्रिय राजनितिक दलका नेताहरूसँग बार्ता गरेर इण्डो प्यासिफिक रणनितिमा हामी कसरी जाने भनेर अगाढी बढ्नुपर्छ । साथै उनले यस्ता विषयमा विवाद आउन दिन नहुने समेत बताए । सिंहले भने बमोजिम वैदेशिक नीतिमा दलहरूबिच साझा धारणा बनाउनुको विकल्प नरहेकोले तत्काल सर्वदलीय बैठक बोलाएर इन्डो प्यासिफिक रणनीतिबारे साझा धारणा बनाउन प्रधानमन्त्री ओलीलाई सुझाव समेत दिए ।
त्यसैगरी पत्रकार युवराज घिमिरेले १२ बुँदे वृहत शान्ति सम्झौतादेखी नै आफुले फरक मत राख्दै आएकोले भारत नेपालको राजनितिमा खुलेर लागेको समेत बताए । साथै उनले वृहत शान्ति सम्झौतादेखी नै भारतले विभिन्न नाममा राष्ट्रघाती काम गरिरहेको समेत बताए ।
त्यसैगरी त्रि.वि.वि. अन्तर्गतको अध्ययन केन्द्र सिनासका प्रमुख डा. मृगेन्द्र बहादुर कार्कीले परराष्ट्रमन्त्रीको डिसेम्बर १८ मा अमेरिका भ्रमणको बेला अमेरिकासँग सम्झौता भएको कि भएन भन्ने बिषय गम्भिर बहसको बिषय भएको बताए ।
उनले इन्डो प्यासिफिक रणनीति चीनको (BRI) लाई हत्याउन आएको दाबी समेत गरेका छन् । अमेरिकनहरू नेपाल आएर नेपाल हाम्रो हिन्द प्रसान्त रणनितिको बिश्वासिलो पार्टनर हो भन्नु नै गम्भिर बिषय भएको बताए । साथै उनले दलिय स्वार्थभन्दा माथि उठेर वैदेशिक नीति बनाउनुपर्ने बताए ।
यसैगरी देशभक्त गणतान्त्रिक मोर्चाका अध्यक्ष सीपी गजुरेलले अमेरिकाको उक्त रणनीतिमा साझेदारी गरे सरकारको असंलग्न परराष्ट्र नीति खारेज गर्नुपर्ने बताएका छन् । ईण्डो प्यासिफिक रणनितिले नेपालको राष्ट्रियता, स्वाधीनता र समग्र सुरक्षामै गम्भीर असर पर्ने दाबी गरेका छन् । नेता गजुरेलले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सरकार फाँसीवादी बाटोमा हिडेको आरोप लगाउँदै सरकारको चर्को आलोचना समेत गरेका थिए । कार्यक्रममा प्रतिबन्धित नेकपा (विप्लव) पार्टीका नेता एवं International Motivater नरबहादुर कार्कीले नेपाललाइ अफगानिस्तान बनाउने षड्यन्त्र भइरहेको समेत बताएका थिए । उक्त कार्यक्रममा बोल्ने अधिकांस बक्ताहरूले इण्डो प्यासिफिक स्ट्राटेजीका बिविध बिषयमा धारणा राखेका थिए ।